جمهوری بولیواری ونزوئلا  (خلاصه )

ونزوئلا ششمین کشور آمریکای جنوبی و یکی از ثروتمندترین کشورهای این منطقه است که از غرب با کلمبیا ، از شرق با گویان و ازجنوب با برزیل و از شمال با دریای کارائیب هم مرز است . 

 این کشور با بیش از 912 هزار کیلومتر مربع مساحت و افزون بر 26 میلیون نفر جمعیت در تاریخ پنجم جولای سال 1811 میلادی موفق به کسب استقلال از اسپانیا شد.

 مردم اسپانیولی زبان ونزوئلا از تیره های نژادی اسپانیولی ، ایتالیایی ، پرتغالی ، عرب ، آلمانی و آفریقایی هستند و 96 درصد از آنان کاتولیک و دو درصد پروتستان هستند.  

این کشور دارای 23 ایالت است و ایالت آمازون یکی از بزرگ ترین آنهاست . کاراکاس پایتخت و از دیگر شهرهای مهم آن می توان ماراکایبو ، والنسیا و ماراکی نام برد. در این کشور فعالیت ها و خدمات نفتی مهمترین صنعت است و اکثر شرکت های خارجی منطقه نیز به فعالیتهایی مرتبط با نفت مشغولند.

بطور کلی ازصنایع ونزوئلا می توان به نفت خام ، آهن ، استیل، آلومینیوم، ماهیگیری ،کشاورزی و گردشگری اشاره کرد. ونزوئلا پنجمین صادرکننده نفت خام و سومین تولیدکننده اوپک است و ازنظر ذخایر گاز رتبه هشتم را در جهان به خود اختصاص داده است .

در فوریه 1992 میلادی سربازان ارتش ونزوئلا به رهبری سروان هوگو چاوز از افسران نیروهای چترباز،برای سرنگونی حکومت فاسد ونزوئلا به یک قیام ناموفق دست زدند اما کودتا شکست خورد و چاوز روانه زندان شد .

 چاوز پس از دو سال بر اثر فشارافکار عمومی آزاد شد و به فعالیت سیاسی روی آورد. درکودتای دوم چاوز و مقامات دولتش بازداشت و در پایگاه نظامی فویرته تیونا زندانی شدند.

 کودتاچی ها رییس سندیکای کارفرمایان «پدرو کارمونا» را به عنوان رییس جمهور موقت اعلام کردند.  جشن پیروزی کودتاچیان در کاخ ریاست جمهوری به زودی با تظاهرات مردم بهم ریخت. عمرحکومت کودتا بیش از 48 ساعت در درازا نکشیدو چاوز به قدرت برگشت.    

بعد از شکست کودتا و اعتصابات عمومی، مخالفان به راههای حقوقی و سیاسی روی آوردند و با جمع کردن امضا خواستار برگزاری رفراندوم برای ادامه ریاست جمهوری چاوز شدند.

دولت بعد از کشاکش زیاد، برگزاری همه پرسی را پذیرفت. اما اپوزیسیون با وجود اینکه دو روزنامه و چندین شبکه رادیو و تلویزیونی در اختیار داشت، نتوانست بر چاوز پیروز شود  .

هوگو چاوز در آغاز سال 1999 میلادی به عنوان رییس جمهور ونزوئلا « انقلاب بولیواری» اعلام کرد.

چاوز بار دیگر در دوازدهم اذرماه امسال به مصاف انتخاباتی با رقیب سرمایه دار خود مانوئل روسالس که رهبری حزب سوسیال دموکرات ونزوئلا را به عهده دارد، رفت .

چاوز در انتخابات موفق شد هشت ممیز شصت و دو دهم ممیز درصد آرا یعنی هفت میلیون‌و یکصد هزار رای‌از یازده‌میلیون‌رای‌را بدست‌آورد وبار دیگر به‌عنوان‌رییس‌جمهور ونزوئلا معرفی‌شود. ‌

به‌این‌ترتیب‌رئیس‌جمهور ونزوئلا که‌در‌هشت‌سال‌حضور در صحنه‌سیاسی‌ ونزوئلا تحولاتی‌اساسی‌در این‌کشور و منطقه‌ایجاد کرده‌است‌، دوره‌تازه ‌شش ‌ساله‌ریاست‌جمهوری‌را آغاز کرد.

ایجاد یک آمریکای لاتین یکپارچه و متحد ، ازجمله دغدغه های هوگو چاوز است . به همین منظور وی تلاش می کند با گسترش همکاریهای اقتصادی و سیاسی با کشورهای آمریکای لاتین ، نفوذ شرکتهای چند ملیتی را در این منطقه کاهش دهد . هوگو چاوز به همراه دیگر رهبران مخالف آمریکا در آمریکای لاتین می کوشد از وابستگی اقتصادی و سیاسی آمریکای لاتین به کشورهای صنعتی بکاهد.

هوگو چاوز بعد از رسیدن به قدرت به یک سلسله اقدامات برای تامین اجتماعی دست زد. از جمله گسترش شبکه آموزش و بهداشت و اعطای حقوق فرهنگی به اقلیتها.

80 در صد مردم ونزوئلا قبل از روی کار آمدن چاوز در فقر مطلق بسر می بردند و بخش اعظم معادن و صنایع تحت مالکیت بیگانگان بود و زمین های کشاورزی نیزعمدتا در مالکیت زمینداران بزرگ قرار داشت و اغلب زیر کشت نمی رفت.

صدها هزار کودک ونزوئلایی نمی توانستند به علل اجتماعی به مدرسه بروند و خواندن و نوشتن یاد بگیرند اما چاوز زمین ها را زمینداران بزرگ گرفت و در اختیار دهقانان بی زمین گذاشت، معادن و صنعت نفت را ملی کرد و با طرح یک برنامهً آموزشی وسیع هزاران مدرسه را برای بیش از یک میلیون کودک ونزوئلایی ساخت. تاسیس مراکز پزشکی متعدد نیز میزان مرگ و میر کودکان را به میزان قابل توجهی کاهش داد.

نتیجه اصلاحات چاوز و افزایش درآمد های دولت ونزوئلا از محل فروش نفت، طبق گزارش موسسه ملی آمار این کشور در سال ۲۰۰۴ رشد اقتصادی ونزوئلا را به رقم بی سابقه ۱۷.۵ درصد رساند.

در همین دوره نرخ بیکاری نیز از ۱۴.۵ درصد به ۱۱ درصد رسید و جمهوری بولیواری ونزوئلا در سطح جهانی جلب توجه کرد.

ایران و ونزوئلا به عنوان دو عضو فعال سازمان کشورهای صادرکننده نفت اوپک ازکاهش تولید نفت اوپک به منظور جلوگیری از کاهش قیمت نفت نیز حمایت کرده اند.

ونزوئلا هشتمین کشور تولید کننده نفت جهان است و روزانه 5/1میلیون بشکه نفت به آمریکا صادر می کند.

هوگو چاوز از مشارکت ایران در طرحهای مختلف این کشور از جمله ،تراکتور سازی ، خودروسازی ،صنایع و معادن ، پتروشیمی ،صنایع تبدیلی کشاورزی ، کمکهای فنی و مهندسی شدیدا استقبال کرده است و پیشرفتهای کنونی و آینده کشورش را مرهون حمایت ها و مشارکت ایران دانسته است .